Afrikalı Leo

Hasan el-Vezzan adıyla 15. yüzyıl sonlarında doğmuş, 1518de korsanlarca esir edilerek Papaya hediye edildikten sonra Hıristiyan olarak Givoanni Leone adını almış ama yazılarının altına bu ismi Arapçaya çevirerek Yuhanna el-Esad imzasını atmış, yazdığı kitap dolayısıyla da Afrikalı Leo olarak ün salmış benzersiz bir kişilik Bu Kuzey Afrikalı diplomat ve yazarın öyküsü 20. yüzyıl başlarından beri pek çok akademik çalışmaya konu olmuş; Amin Maaloufun 1986da yayımlanan Afrikalı Leo romanıyla da çok daha geniş bir okuyucu kitlesi onu tanımıştır. Endülüste doğduktan hemen sonra ailesiyle Fasa göç eden, diplomat olarak yetişen, Afrika ve Akdeniz dünyasında Osmanlı İmparatorluğu dahil pek çok ülkeyi elçi olarak ziyaret eden, Romada yeni bir ada ve kimliğe bürünen, iki kimliğini buluşturacak bir eser kaleme alan ve eline geçen bir fırsatla eski ülkesine ve adına geri dönen bir adam... Afrikanın Kozmografyası ve Coğrafyası kitabıyla Hıristiyan dünyasından İslam kültürüne geniş bir pencere açarken gün gelip memleketine döndüğünde yazdıklarından dolayı zor durumda kalmamak için binbir takla atan bu oyunbazın yaşamöyküsü uzun bir bilgi avı sonucunda yazılabildi: Festen Timbuktuya, Gaodan Sudana, Kahireden İstanbula ve son olarak Romaya ve oradan yine yetiştiği diyara süren seyahatlerinden, Romada yazdığı eserlere, geride bıraktığı müsveddelere ve derkenar düştüğü kitaplara uzanan titiz bir araştırmayla. Toplum ve kültür tarihi ile erken Yeniçağ Fransası uzmanı Prof. Dr. Natalie Zemon Davis (1928) Kanadada doğdu. Kuzey Amerikanın belli başlı üniversitelerinde çalıştı. The Return of Martin Guerre, bu ilgi ve uzmanlık perspektifiyle ortaya koyduğu ilk büyük eseri oldu, sinemaya da aktarıldı. Erken Yeniçağ Fransasında af mekanizmaları, kadınlar, hediye ve rüşvet, sömürgelerde köle-sömürgeci ilişkileri üzerine kitaplar yazdı; pek çok makale yayımladı.