Din Hizmetlerinde Güncel Problemler ve Çözüm İmkânları - Din Görevlileri Perspektifinden

Bu araştırmanın amacı, din görevlilerinin din hizmetleri sırasında karşılaştıkları sorunları ve bu sorunlara yönelik geliştirdikleri problem çözme becerilerini incelemektir. Keşfedici sıralı karma desenle yürütülen çalışmanın nitel aşamasında fenomenoloji deseni kullanılmış ve Erzurum ilinde farklı görev alanlarında çalışan 20 din görevlisiyle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Katılımcılar; cami, Kur'an kursları, Aile ve Dini Rehberlik Büroları ile Gençlik Merkezlerinde görev yapan imam-hatip, vaiz ve Kur'an kursu öğreticilerinden oluşmaktadır. Maksimum çeşitlilik örnekleme tekniğiyle seçilen bu kişilerden elde edilen veriler, MAXQDA 24 programı aracılığıyla içerik analiziyle değerlendirilmiştir. Analiz sonucunda “din hizmetlerinde karşılaşılan problem alanları”, “problem çözme süreci”, “problem çözmede gerekli kişisel özellikler”, “hizmet içi eğitimlerin etkisi” ve “din görevlilerinin önerileri” olmak üzere beş tema ortaya konmuştur. Bulgulara göre, din görevlileri özellikle ailevi meseleler başta olmak üzere çeşitli sosyal sorunlarla karşılaşmakta, bu sorunlara çözüm üretirken zaman zaman kurumlar arası yönlendirmelere ihtiyaç duymaktadır. Etkili problem çözme becerilerinin gelişiminde disiplinler arası bilgiye sahip olmanın önemi vurgulanmıştır. Araştırmanın nicel aşamasında ise, geliştirilen 27 maddelik beşli Likert tipi “Din Görevlilerinin Din Hizmetlerinde Karşılaştıkları Sorunlara Yönelik Problem Çözme Becerileri Ölçeği” 566 din görevlisine uygulanmış ve geçerlik-güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Ölçek, beş faktörlü bir yapı sergilemiş ve toplam varyansın %61,259'unu açıklamıştır. Cronbach Alfa katsayısı .94 olarak bulunmuştur. Nicel bulgular, cinsiyet, yaş ve görev türüne göre anlamlı farklılıklar ortaya koymuştur. Kadın din görevlileri bazı boyutlarda erkeklerden daha yüksek puan alırken, 30-39 yaş grubundaki katılımcılar genel ortalamada öne çıkmıştır. Ayrıca vaizler ve Kur'an kursu öğreticileri, bazı alt boyutlarda imam-hatiplere kıyasla daha yüksek puan almıştır.