Kiabu'l Müsayere

Türkler, İslamiyet ile tanıştıkları andan günümüze kadar düşünce ve eserleriyle İslam dünyasına uzun asırlar ışık tutan çok sayıda ilim adamı yetiştirmişlerdir. Bu âlimlerden biri de Osmanlı dönemi Maturidi geleneğinin seçkin ve ender Türk-İslam âlimlerinden Kadı Kemaleddin Muhammed b. Abdilvahid b. Abdilhamid'dir. O, İbn Hümam olarak meşhur olmasının yanı sıra dedeleri ve babasının Sivaslı olması hasebiyle İbn Hümam es-Sivasi olarak da bilinir. O, hayat algısı, ahlakı ve şahsiyeti ile İslam adına örnek olarak takdim edilebilecek biridir. Kemaleddin İbn Hümam, döneminin önde gelen ilim adamlarından Kur'an, Arapça, tefsir, hadis, tasavvuf, fıkıh, kelam, felsefe ve mantık alanlarında eğitim gören çok yönlü bir âlimdir. Onun en önemli özelliği hem görüş ve düşünceleri hem de yazdığı eserlerinde mezhep taassubuna bağlı kalmamasıdır. Kelam alanındaki eseri Kitabu'l-Müsayere ise Osmanlı döneminde Maturidi düşünceye önemli katkılar sağlayan, gerek yazıldığı dönemde gerekse günümüzde Türk-İslam klasikleri arasında yerini alan kaynak bir eserdir. El-Müsayere, İslam inanç esaslarını aklî ve naklî deliller ışığında fazla detaya inmeden özlü, sistematik ve planlı bir şekilde ele alan, müteahhirun dönemi kelam geleneği ve yöntemi ile yazılmış bir kelam kitabıdır. Eser, kitap ve sünnet ışığında, gereksiz polemik ve cedelden uzak sade bir şekilde Ehl-i Sünnet düşüncesini ortaya koyan ve bidat mezheplerinin görüşlerini çürütmeye çalışan bir yapıttır.