Oryantalist Misyonerler ve Kur'an

Hint alt kıtasında Babürlüler Devleti hükümdarı Ekber Şâh zamanında Katolik Cizvitler ile başlayan misyonerlik faaliyeti İngilizlerin alt kıtadaki hakimiyetlerinin ardından Evancelist Protestanlarca devam ettirilmiştir. Misyonerlerin Hint toplumunu Hristiyanlaştırma çalışmaları siyasi ve sosyal dengeleri altüst etmekle kalmamış yüzyıllardan beri devam eden İslâm ilim geleneğinde kırılmalar meydana getirmiş, ilmî faaliyetlerin süregelen seyrinin yönünü değiştirmiştir. Nitekim bir dönem üç yüzü aşkın cemiyet ile çok geniş çaplı faaliyetler gösteren Protestanlar Kitab-ı Mukaddes?i merkeze alan ilmî ve fikrî çalışmalarının yanında kaleme aldıkları Kur'ân ve Hz. Muhammed (s.a.) ile ilgili eserlerde çeşitli iddialar ortaya atmışlardır. Misyonerlerin özellikle 1750?lerden sonra artan Kur'ân çalışmalarına müslümanlar karşılık ve cevap vermişler, böylece 1850?lere gelindiğinde yüzlerce çalışma ortaya çıkmıştır. Elinizdeki bu kitap, XVI. yüzyıl ortaları gibi çok erken dönemlerde başlayan ve XVIII. yüzyılda yoğunlaşan misyonerlik faaliyetlerinin dinî, ilmî ve kültürel boyutlarını ele almakta; misyonerlerce yapılan Kur'ân ve tefsir çalışmalarına, bunlara verilen cevaplara ve getirilen eleştirilere dikkat çekmektedir. Misyonerlerin faaliyet yapılacak en uygun yer olarak tasvir ettiği Hint alt kıtasında yürüttükleri çalışmalar ve ortaya konulan tepkiler etraflıca bilinmeden son yüz yılda İslâm dünyasının diğer bölgelerindeki müslüman ilim ve fikir adamlarında meydana gelen değişimin doğru algılanması bir hayli zor olacaktır