Tamamlanmamış Rusya

Tarihte ezelî rakibimiz, komşumuz zaman zaman en şiddetli düşmanımız olan Rusyayı tarihiyle ve sosyal yapısıyla iyi tanıdığımız söylenemez.. Fransız Akademisi daimî sekreteri olan, Rusya tarihi uzmanı Hélène Carrère dEncausseun bu eseri Rusyayı merak eden diplomatlarımızdan gazetecilere, genç araştırmacılara ve işadamlarına kadar geniş bir kesimi tatmin edecek düzeydedir. Rusyayı dünyadaki gelişmelerden alıkoyan nedir? Daha yakın bir tarihe kadar Rusyanın boyunduruğu altında olan ülkeler bile süratle gelişirken neden Rusya geride kalmaktadır? Her ileri adımda Rusları geriye veya aşağıya çeken ağırlıklar nedir? En iyisi Tarihin eski yapraklarına dönerek, Rusyanın değişmeyen özelliklerini ortaya çıkarmak olacaktır. Bu özellikler arasında durmadan parçalanan ve yeniden bütünleşen muazzam bir alan; düşen ve yeniden toparlanan mutlak iktidar; Avrupayla bütünleşme çabası veya Avrupaya aidiyeti reddetme; her şeyde gecikme ve geri kalma ve bu geri kalmışlığın toplum bilinci üzerindeki etkileri; Türkiyeyi de çok etkileyen genişleme ve saldırganlık hâline dönüşen dış ülkelerden korkma duygusu hemen göze çarpmaktadır. İşte geçmişin bu büyük özellikleri, şimdiye kadar görülmemiş bir nüfus azalması ile karşı karşıya kalan günümüz Rusyasının gelişmesinde nasıl bir ağırlığa sahiptir? Dünyanın başka bir yerinde görülmeyen bu olay, ülkenin ayakta kalabilmesi ve kimliğini muhafaza edebilmesi için yaptığı çabalarla uyumlu mudur?Bugüne kadar elde edemediği dünya ile bütünleşmek ve hürriyete yeniden kavuşmak imkânlarına bu kadar yakınken zayıf düşmüş bir Rusya için her şey kaybedilmiş midir?