Cevâmiʿu’s-Simâʿi’ṭ-Ṭabîʿî;Fizik Küçük Şerhi

İbn Rüşd doğa felsefesi külliyatında Aristoteles'in bu alana dair çalışmalarının başında yer alan Fizik'ine büyük bir önem vermiş ve eser hakkında küçük, orta ve büyük şerh yazmıştır. Ayrıca bu kitaptaki bazı konu ve meseleleri ayrı makalelerde de ele almıştır. İbn Rüşd'ün Fizik'e küçük şerh yazmasının gerekçelerini tabiat felsefesinin tümüne dair yazdığı genel mukaddimede açıkladığı görülür. İbn Rüşd diğer Pre-Sokratikleri ve Platon'u değil de Aristoteles'i tercih etmesinin sebebinin “delil açısından en sağlam, iknâ bakımından ise en kuvvetli olduğu herkes için açık olduğundan”dır. Yani öznel ya da kişisel bir kanaatten kaynaklamadığına işaret etmektedir, aksine kendi ifadesiyle: “Bizi bunu yapmaya sevk eden şey, insanlardan pek çoğunun, onun gerçek görüşlerine derinlemesine vakıf olmadan Aristoteles'in ekolünü reddetmekle uğraşmış olmalarıdır.” Burada derinlemesine vukufiyetin önündeki engel Aristoteles metinlerinin yeterince analizinin yapılamaması ve anlaşılır kılınamamasıdır. Bu sebeple eksik aktarılan bir Aristoteles fikriyatına karşı çıkış söz konusudur. Helenistik şârihlerin yanı sıra Fârâbî, İbn Sînâ ve İbn Bâcce gibi İslâm felsefesinin temsilcileri de bu boşluğu yeterince doldurmamış olmalıdır ki İbn Rüşd, mukaddimede bu gerekçeyle böyle bir yükü üstlendiğini ifade etmiştir. Elinizdeki bu kitapta, İbn Rüşd'ün Fizik'e yazdığı küçük şerhin tahkikli neşri, Türkçe tercümesi ile birlikte karşılıklı olarak yer almaktadır.